ଯକୃତ କର୍କଟ ପ୍ରତିରୋଧ |

ଯକୃତ କର୍କଟ ବିଷୟରେ ସାଧାରଣ ସୂଚନା |

ଯକୃତ କର୍କଟ ହେଉଛି ଏକ ରୋଗ ଯେଉଁଥିରେ ଯକୃତର ଟିସୁରେ କ୍ଷତିକାରକ (କର୍କଟ) କୋଷଗୁଡ଼ିକ ସୃଷ୍ଟି ହୁଏ |

ଯକୃତ ଶରୀରର ସବୁଠାରୁ ବଡ ଅଙ୍ଗ ମଧ୍ୟରୁ ଅନ୍ୟତମ |ଏହାର ଦୁଇଟି ଲବ ଅଛି ଏବଂ ପେଟର ଉପର ଡାହାଣ ପାର୍ଶ୍ୱକୁ ଖଣ୍ଡ ଖଣ୍ଡ ଭିତରେ ଭରିଦିଏ |ଯକୃତର ଅନେକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ କାର୍ଯ୍ୟଗୁଡ଼ିକ ମଧ୍ୟରୁ ତିନୋଟି ହେଉଛି:

• ରକ୍ତରୁ କ୍ଷତିକାରକ ପଦାର୍ଥ ଫିଲ୍ଟର୍ କରିବା ପାଇଁ ସେଗୁଡିକ ଶରୀରରୁ ଷ୍ଟୁଲ ଏବଂ ପରିସ୍ରା ମଧ୍ୟରେ ଯାଇପାରେ |
• ଖାଦ୍ୟରୁ ଚର୍ବି ହଜମ କରିବାରେ ବାଇଲ୍ ତିଆରି କରିବା |
• ଗ୍ଲାଇକୋଜେନ (ଚିନି) ସଂରକ୍ଷଣ କରିବା ପାଇଁ, ଯାହା ଶରୀର ଶକ୍ତି ପାଇଁ ବ୍ୟବହାର କରେ |

ଯକୃତ କର୍କଟକୁ ଶୀଘ୍ର ଖୋଜିବା ଏବଂ ଚିକିତ୍ସା କରିବା ଦ୍ୱାରା ଯକୃତ କର୍କଟରୁ ମୃତ୍ୟୁକୁ ରୋକିପାରେ |

କେତେକ ପ୍ରକାରର ହେପାଟାଇଟିସ୍ ଜୀବାଣୁ ସଂକ୍ରମିତ ହେଲେ ହେପାଟାଇଟିସ୍ ହୋଇପାରେ ଏବଂ ଯକୃତ କର୍କଟ ହୋଇପାରେ।

ହେପାଟାଇଟିସ୍ ସାଧାରଣତ he ହେପାଟାଇଟିସ୍ ଜୀବାଣୁ ଦ୍ caused ାରା ହୋଇଥାଏ।ହେପାଟାଇଟିସ୍ ହେଉଛି ଏକ ରୋଗ ଯାହା ଯକୃତର ପ୍ରଦାହ (ଫୁଲା) ସୃଷ୍ଟି କରେ |ହେପାଟାଇଟିସରୁ ଯକୃତର କ୍ଷତି ଯାହା ଦୀର୍ଘ ସମୟ ଧରି ରହିଥାଏ, ଯକୃତ କର୍କଟ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ବ increase ିପାରେ |

ହେପାଟାଇଟିସ୍ ବି (HBV) ଏବଂ ହେପାଟାଇଟିସ୍ ସି (HCV) ହେଉଛି ଦୁଇ ପ୍ରକାରର ହେପାଟାଇଟିସ୍ ଜୀବାଣୁ |HBV କିମ୍ବା HCV ସହିତ କ୍ରନିକ ସଂକ୍ରମଣ ଯକୃତ କର୍କଟ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ବ increase ାଇପାରେ |

ହେପାଟାଇଟିସ୍ ବି

HBV ଜୀବାଣୁ ସଂକ୍ରମିତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ରକ୍ତ, ବୀଜାଣୁ କିମ୍ବା ଶରୀରର ଅନ୍ୟ ତରଳ ପଦାର୍ଥ ସହିତ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସିଥାଏ |ପ୍ରସବ ସମୟରେ, ଯ sexual ନ ସମ୍ପର୍କ ମାଧ୍ୟମରେ କିମ୍ବା drugs ଷଧ ଇଞ୍ଜେକ୍ସନ ଦେବାରେ ବ୍ୟବହୃତ ଛୁଞ୍ଚି ବାଣ୍ଟିବା ଦ୍ୱାରା ଏହି ସଂକ୍ରମଣ ମା’ଠାରୁ ଶିଶୁକୁ ଯାଇପାରେ |ଏହା ଯକୃତର ଦାଗ (ସିରୋସିସ୍) ହୋଇପାରେ ଯାହା ଯକୃତ କର୍କଟ ରୋଗର କାରଣ ହୋଇପାରେ |

ହେପାଟାଇଟିସ୍ ସି

HCV ଜୀବାଣୁ ସଂକ୍ରମିତ ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କ ରକ୍ତ ସହିତ ସଂସ୍ପର୍ଶରେ ଆସି HCV ହୁଏ |ସଂକ୍ରମଣ ଛୁଞ୍ଚି ବାଣ୍ଟି ଦ୍ୱାରା ବିସ୍ତାର ହୋଇପାରେ ଯାହା drugs ଷଧ ଇଞ୍ଜେକ୍ସନ ଦେବାରେ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ କିମ୍ବା କମ୍ ସମୟରେ ଯ sexual ନ ସମ୍ପର୍କ ମାଧ୍ୟମରେ |ଅତୀତରେ ଏହା ରକ୍ତଦାନ କିମ୍ବା ଅଙ୍ଗ ପ୍ରତିରୋପଣ ସମୟରେ ମଧ୍ୟ ବ୍ୟାପି ଯାଇଥିଲା।ଆଜି, ରକ୍ତ ବ୍ୟାଙ୍କଗୁଡିକ HCV ପାଇଁ ସମସ୍ତ ଦାନ କରାଯାଇଥିବା ରକ୍ତ ପରୀକ୍ଷା କରନ୍ତି, ଯାହା ରକ୍ତଦାନରୁ ଜୀବାଣୁ ହେବାର ଆଶଙ୍କାକୁ ବହୁତ କମ କରିଥାଏ |ଏହା ଯକୃତର ଦାଗ (ସିରୋସିସ୍) ହୋଇପାରେ ଯାହା ଯକୃତ କର୍କଟ ରୋଗର କାରଣ ହୋଇପାରେ |

ଯକୃତ କର୍କଟ ପ୍ରତିରୋଧ |

ବିପଦ କାରଣଗୁଡିକରୁ ଦୂରେଇ ରହିବା ଏବଂ ପ୍ରତିରକ୍ଷା କାରକ ବୃଦ୍ଧି କର୍କଟ ରୋଗକୁ ରୋକିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ |

କର୍କଟ ରୋଗର କାରଣଗୁଡିକରୁ ଦୂରେଇ ରହିବା କେତେକ କର୍କଟ ରୋଗକୁ ରୋକିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ |ବିପଦ କାରଣଗୁଡ଼ିକ ହେଉଛି ଧୂମପାନ, ଅଧିକ ଓଜନ ହେବା ଏବଂ ପର୍ଯ୍ୟାପ୍ତ ବ୍ୟାୟାମ ନକରିବା |ଧୂମପାନ ଛାଡିବା ଏବଂ ବ୍ୟାୟାମ କରିବା ଭଳି ପ୍ରତିରକ୍ଷା କାରକ ବୃଦ୍ଧି ମଧ୍ୟ କେତେକ କର୍କଟ ରୋଗକୁ ରୋକିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ |ତୁମେ କିପରି କର୍କଟ ରୋଗ ହେବାର ଆଶଙ୍କା କମାଇ ପାରିବ ସେ ବିଷୟରେ ତୁମର ଡାକ୍ତର କିମ୍ବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ସେବା ବୃତ୍ତିଗତଙ୍କ ସହ କଥା ହୁଅ |

କ୍ରନିକ୍ ହେପାଟାଇଟିସ୍ ବି ଏବଂ ସି ସଂକ୍ରମଣ ହେଉଛି ବିପଦ କାରଣ ଯାହା ଯକୃତ କର୍କଟ ରୋଗର କାରଣ ହୋଇପାରେ |

କ୍ରନିକ୍ ହେପାଟାଇଟିସ୍ ବି (HBV) କିମ୍ବା କ୍ରନିକ୍ ହେପାଟାଇଟିସ୍ ସି (HCV) ରହିବା ଦ୍ୱାରା ଯକୃତ କର୍କଟ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ବ increases ିଯାଏ |ଉଭୟ HBV ଏବଂ HCV ଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଏବଂ ହେପାଟାଇଟିସ୍ ଜୀବାଣୁ ବ୍ୟତୀତ ଅନ୍ୟ ବିପଦ କାରଣ ଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଏହି ବିପଦ ଅଧିକ |କ୍ରନିକ୍ HBV କିମ୍ବା HCV ସଂକ୍ରମଣ ଥିବା ପୁରୁଷମାନେ ସମାନ କ୍ରନିକ୍ ସଂକ୍ରମଣ ଥିବା ମହିଳାଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ଯକୃତ କର୍କଟ ରୋଗ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଅଧିକ |

କ୍ରନିକ୍ HBV ସଂକ୍ରମଣ ହେଉଛି ଏସିଆ ଏବଂ ଆଫ୍ରିକାରେ ଯକୃତ କର୍କଟ ରୋଗର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ |କ୍ରନିକ୍ HCV ସଂକ୍ରମଣ ହେଉଛି ଉତ୍ତର ଆମେରିକା, ୟୁରୋପ ଏବଂ ଜାପାନରେ ଯକୃତ କର୍କଟ ରୋଗର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ |

ନିମ୍ନଲିଖିତ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବିପଦ କାରଣ ଯାହା ଯକୃତ କର୍କଟ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ବ increase ାଇପାରେ:

1. ସିରୋସିସ୍

ସିରୋସିସ୍ ଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଯକୃତ କର୍କଟ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ବ increased ିଯାଏ, ଯେଉଁ ରୋଗରେ ସୁସ୍ଥ ଯକୃତ ଟିସୁ ସ୍କାର୍ ଟିସୁ ଦ୍ୱାରା ବଦଳାଯାଏ |ସ୍କାର୍ ଟିସୁ ଯକୃତ ମାଧ୍ୟମରେ ରକ୍ତ ପ୍ରବାହକୁ ଅବରୋଧ କରେ ଏବଂ ଏହାକୁ ଯେପରି କରିବା ଉଚିତ୍ ତାହାଠାରୁ ଦୂରେଇ ରଖେ |କ୍ରନିକ୍ ମଦ୍ୟପାନ ଏବଂ କ୍ରନିକ୍ ହେପାଟାଇଟିସ୍ ସଂକ୍ରମଣ ସିରୋସିସ୍ ର ସାଧାରଣ କାରଣ |HCV ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସିରୋସିସ୍ ରୋଗୀଙ୍କଠାରେ HBV କିମ୍ବା ମଦ୍ୟପାନ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସିରୋସିସ୍ ରୋଗୀଙ୍କ ଅପେକ୍ଷା ଯକୃତ କର୍କଟ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ଅଧିକ ଥାଏ |

2. ଭାରୀ ମଦ୍ୟପାନ |

ଅତ୍ୟଧିକ ମଦ୍ୟପାନ ସିରୋସିସ୍ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ, ଯାହା ଯକୃତ କର୍କଟ ପାଇଁ ଏକ ବିପଦ କାରଣ ଅଟେ |ଯକୃତ କର୍କଟ ଭାରୀ ମଦ୍ୟପାନକାରୀଙ୍କଠାରେ ମଧ୍ୟ ହୋଇପାରେ, ଯେଉଁମାନଙ୍କର ସିରୋସିସ୍ ନାହିଁ |ଭାରୀ ମଦ୍ୟପାନକାରୀଙ୍କ ପାଖରେ ସିରୋସିସ୍ ଥିବା ଯକୃତ କର୍କଟ ହେବାର ସମ୍ଭାବନା ଦଶଗୁଣ ଅଧିକ, ଯେଉଁମାନଙ୍କଠାରେ ସିରୋସିସ୍ ନାହିଁ।

ଅଧ୍ୟୟନରୁ ଜଣାପଡିଛି ଯେ HBV କିମ୍ବା HCV ସଂକ୍ରମଣ ଥିବା ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କଠାରେ ଯକୃତ କର୍କଟ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ମଧ୍ୟ ଅଧିକ ରହିଛି ଯେଉଁମାନେ ମଦ୍ୟପାନକୁ ଅଧିକ ବ୍ୟବହାର କରନ୍ତି |

3. ଆଫ୍ଲାଟୋକ୍ସିନ୍ B1 |

ଆଫ୍ଲାଟୋକ୍ସିନ୍ ବି 1 ଥିବା ଖାଦ୍ୟ ଖାଇବା ଦ୍ୱାରା ଯକୃତ କର୍କଟ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ବ be ିପାରେ (ଫଙ୍ଗରୁ ବିଷ ଯାହା ଖାଦ୍ୟରେ ବ grow ିପାରେ ଯେପରିକି ମକା ଏବଂ ବାଦାମ, ଯାହା ଗରମ, ଆର୍ଦ୍ର ସ୍ଥାନରେ ସଂରକ୍ଷିତ) |ଏହା ସାହାରା ସାହାରା ଆଫ୍ରିକା, ଦକ୍ଷିଣ ପୂର୍ବ ଏସିଆ ଏବଂ ଚାଇନାରେ ଅଧିକ ଦେଖାଯାଏ |

4. ନୋନାଲକୋହଲିକ୍ ଷ୍ଟାଟୋହେପାଟାଇଟିସ୍ (NASH)

ନୋନାଲକୋହଲିକ୍ ଷ୍ଟାଟୋହେପାଟାଇଟିସ୍ (NASH) ହେଉଛି ଏକ ଅବସ୍ଥା ଯାହା ଯକୃତ (ସିରୋସିସ୍) ର ଦାଗ ସୃଷ୍ଟି କରିପାରେ ଯାହା ଯକୃତ କର୍କଟ ରୋଗର କାରଣ ହୋଇପାରେ |ଏହା ଅଣ-ମଦ୍ୟପ ଫ୍ୟାଟି ଲିଭର ରୋଗ (NAFLD) ର ସବୁଠାରୁ ଭୟଙ୍କର ରୂପ, ଯେଉଁଠାରେ ଯକୃତରେ ଅସ୍ୱାଭାବିକ ପରିମାଣର ଚର୍ବି ଥାଏ |କିଛି ଲୋକଙ୍କଠାରେ ଏହା ଯକୃତର କୋଷରେ ପ୍ରଦାହ (ଫୁଲା) ଏବଂ ଆଘାତ ଦେଇପାରେ |

NASH ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସିରୋସିସ୍ ରହିବା ଦ୍ୱାରା ଯକୃତ କର୍କଟ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ବ increases ିଥାଏ |ଯକୃତ କର୍କଟ ମଧ୍ୟ NASH ଥିବା ଲୋକଙ୍କଠାରେ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥାଏ ଯେଉଁମାନଙ୍କର ସିରୋସିସ୍ ନାହିଁ |

5. ସିଗାରେଟ୍ ଧୂମପାନ

ସିଗାରେଟ ଟାଣିବା ଦ୍ୱାରା ଯକୃତ କର୍କଟ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ଅଧିକ ରହିଛି।ପ୍ରତିଦିନ ଧୂମପାନ କରୁଥିବା ସିଗାରେଟ୍ ସଂଖ୍ୟା ଏବଂ ବ୍ୟକ୍ତି ଧୂମପାନ କରିଥିବା ବର୍ଷ ସଂଖ୍ୟା ସହିତ ବିପଦ ବ increases ିଥାଏ |

6. ଅନ୍ୟ ସର୍ତ୍ତଗୁଡିକ

କେତେକ ବିରଳ ଚିକିତ୍ସା ଏବଂ ଜେନେଟିକ୍ ଅବସ୍ଥା ଯକୃତ କର୍କଟ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ବ increase ାଇପାରେ |ଏହି ସର୍ତ୍ତଗୁଡିକ ନିମ୍ନଲିଖିତ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ:

• ଚିକିତ୍ସା ହୋଇନଥିବା ବଂଶଗତ ହେମୋକ୍ରୋମାଟୋସିସ୍ (HH) |
• ଆଲଫା -1 ଆଣ୍ଟିଟ୍ରିପସିନ୍ (AAT) ଅଭାବ |
• ଗ୍ଲାଇକୋଜେନ୍ ଷ୍ଟୋରେଜ୍ ରୋଗ |
• ପୋର୍ଫିରିଆ କଟାନିଆ ଟାର୍ଡା (PCT) |
• ୱିଲସନ୍ ରୋଗ |

ନିମ୍ନଲିଖିତ ପ୍ରତିରକ୍ଷା କାରକ ଯକୃତ କର୍କଟ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ହ୍ରାସ କରିପାରେ:

ହେପାଟାଇଟିସ୍ ବି ଟିକା |

HBV ସଂକ୍ରମଣକୁ ରୋକିବା (ନବଜାତ ଶିଶୁ ଭାବରେ HBV ପାଇଁ ଟିକା ଦିଆଯିବା ଦ୍ children ାରା) ପିଲାମାନଙ୍କଠାରେ ଯକୃତ କର୍କଟ ହେବାର ଆଶଙ୍କା କମ୍ ହୋଇଥିବାର ଦେଖାଯାଇଛି।ଟୀକାକରଣ ବୟସ୍କମାନଙ୍କଠାରେ ଯକୃତ କର୍କଟ ହେବାର ଆଶଙ୍କା କମ୍ କରେ କି ନାହିଁ ତାହା ଏପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଜଣା ପଡିନାହିଁ।

କ୍ରନିକ୍ ହେପାଟାଇଟିସ୍ ବି ସଂକ୍ରମଣ ପାଇଁ ଚିକିତ୍ସା |

କ୍ରନିକ୍ HBV ସଂକ୍ରମଣ ଥିବା ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଚିକିତ୍ସା ବିକଳ୍ପଗୁଡ଼ିକରେ ଇଣ୍ଟରଫେରନ୍ ଏବଂ ନ୍ୟୁକ୍ଲିଓସ୍ (t) ଆଇଡ୍ ଆନାଗଲ୍ (NA) ଥେରାପି ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ |ଏହି ଚିକିତ୍ସା ଦ୍ liver ାରା ଯକୃତ କର୍କଟ ହେବାର ଆଶଙ୍କା କମିପାରେ।

3. ଆଫ୍ଲାଟୋକ୍ସିନ୍ B1 ର ଏକ୍ସପୋଜର ହ୍ରାସ |

ଯେଉଁ ଖାଦ୍ୟରେ ଅଧିକ ପରିମାଣର ଆଫ୍ଲାଟୋକ୍ସିନ୍ ବି 1 ଥାଏ, ସେହି ଖାଦ୍ୟ ସହିତ ବଦଳାଇଲେ ଯେଉଁଥିରେ ବିଷର ମାତ୍ରା କମ୍ ରହିଥାଏ, ଯକୃତ କର୍କଟ ହେବାର ଆଶଙ୍କା କମିଯାଏ |

ଉତ୍ସ:http://www.chinancpcn.org.cn/cancerMedicineClassic/guideDetail?sId=CDR433423&type=1